Badanie wartości linii, plamy i płaszczyzny wobec dźwięku.
Ćwiczenie synestezja dźwięku i obrazu na ma celu rozbudzić u studenta wartości przypisane linii oraz plamie tworzonej za pomocą różnych narzędzi rysunkowych. Poznanie owych wartości pozwala rysującemu nabrać umiejętności poza racjonalnych – intuicyjnych, w rozróżnianiu poszczególnych znaczeń występujących w złożonej semantyce obszaru sztuk wizualnych. Rysunek otwiera ową złożoną strukturę budowy obrazu, poprzez poznanie jego elementarnych części jakimi są różne wartości linii oraz plamy.
Dźwięk, oraz muzyka w postaci złożonych utworów muzycznych, które towarzyszą w praktykowanych ćwiczeniach, mają wspólną linię pozawerbalnych znaczeń, które nasz umysł odbiera w drodze analogi, porównuje je oraz łączy w nowy obraz. Metaforyczna, oraz analogiczna koncepcja przełożenia owych pozawerbalnych znaczeń poszczególnych dźwięków na poszczególne linie czy plamy, w tym przypadku określana jest mianem synestezji. Jest ona rozumiana jako przenikająca się energia, występująca w różnych stanach, momentach czy potencjałach.
Rozbudzenie.
Pierwsze ćwiczenie polega na rysowaniu okręgów, przy maksymalnym wykorzystaniu swojego zakresu ruchu ciała, przekraczając ograniczenia wszelkich norm estetycznych, sięgając po takie narzędzia jak tusz, oraz wielki format rysunkowy.
Można pozwolić studentom na grupowe działanie, przekraczające wszelkie normy estetyczne, dotykając granicy ekspresjonizmu formalnego, gdzie efektem działania będzie poniżej prezentowana praca:
Kolejnym ćwiczeniem jest rysowanie linii pionowych grafitem na białym lub beżowym arkuszu, w momencie trwania utworu muzycznego, np. Mozart, Beethoven, Shostakovich, i inni wielcy kompozytorzy muzyki klasycznej. Studenci poprzez wydobywanie wartości kontrastu próbują opisać napięcia tonalne wynikające z usłyszanych napięć czy skal dźwiękowych utworu.
Zespołowa praca, polegająca również na naprzemiennym dodawaniu poszczególnych rytmicznych kresek o specjalnych wartościach względem słyszanej muzyki, prezentująca się jak poniżej, dodatkowo rozbudza myślenie o obrazie jako abstrakcyjnym tworze złożonym z elementarnych znaczeń linii budujących napięcia całej kompozycji.
Po tak udanej “rozgrzewce”, każdy ze studentów dostaje czysty arkusz, po czym realizuje ćwiczenie rysunkowe mające na celu wydobyć rysunek (dowolny kształt, lub przedstawienie dowolnej rzeczy), ciągiem jednej płynnej kreski, będącej zespoloną z myślą o biologicznej ciągłości natury, która buduje otaczającą nas rzeczywistość świata. Efekty rysunku są zdumiewające.
Wcześniej, studenci którzy posiadali dosyć “sztywny” rysunek i kreskę w nim zawartą, mechanicznie podchodząc do konstrukcji budowy obrazu, tworzą płynną substancją linii i plamy obraz w jedności z całą swoją kompozycją.
Na pozór jeszcze chaotyczny, nadto ekspresjonistyczny powstały rysunek, ale za to posiadający ładunek energetyczny będący próbą uchwycenia harmonii, która zapisana jest nie tyle w jakimś niezrozumiałym konstrukcie wszechrzeczy, lecz w relacji linii względem plamy i płaszczyzny tworząc obraz posiadający czytelny wspólny mianownik tych trzech składników.
Ważnym jest fakt, że tworzenie tych rysunków nie ma charakteru studium nad obrazem w rozumieniu klasycznym, dopracowanym, odnoszącym się do arystotelowskiej prawdy o rzeczy, zgodzie z nią w rozumieniu pojęcia mimezis. Celem jest natomiast poznanie jedności będącej wspólnym mianownikiem pomiędzy światem dźwięku, który jak by nie było jest ciągłą interferencją amplitudy fali, która jest linią, jak w rysunku.
Metafora: bas – gruba czarna kresa, sopran: cienka linia zaostrzonym grafitem na białym arkuszu.
Ich kompozycja musi z siebie nawzajem wynikać. Przenikanie się poszczególnych wartości linii w ujęciu całości jest kreowaniem kompozycji w takim znaczeniu obrazu jak odsłuchiwanie dźwięków, utworów muzycznych, czyli abstrakcyjne.
Pojęcie abstrakcjonizmu odnosi się do poza werbalnego poznania znaczenia danego utworu. Tworzący go, musi intuicyjnie czuć każdą wartość budowanego obrazu w sposób harmonijny, czyli całościowy – holistyczny.
Doskonałych przykładów rysunków w pełni harmonii linii względem ich całości konstruktu jest ogromna ilość, a w szczególności u wielkich mistrzów dawnych epok, jak poniżej:
